VAN’DA YAŞAM

HAYVANCILIK: 

Van.Doğu Anadolu Bölgesinin tipik özelliklerini bünyesinde bulundurur.Diğer illerden farklı olarak ülkemizin en büyük gölünü sınırları içine alır.Bütün Doğu Anadolu gibi Van İli’de arızalı bir topografik yapıya sahiptir.Arazinin büyük bir kısmı işlemeli tarıma uygun değildir.Kış mevsiminin çok uzun olması zirai iş günü sayısını azaltır.Bu doğal yapı hayvancılığın ön plana çıkmasına neden olmuştur.İlde hayvancılık çağdaş üretim tekniklerinin çok az kullanıldığı küçük aile işletmelerinde yapılmaktadır.Koyun,sığır,keçi ve kanatlı hayvanlar aynı işletmede yetiştirilebilmektedir.Ancak işletmelerdeki hayvan sayıları sınırlıdır.Hayvan yetiştiriciliği aile gereksinimlerini karşılamaya yöneliktir.Yani kar amaçlı pazara açık bir üretim sözkonusu değildir.Ancak,gereksinim fazlası ürünler pazarlanır.Van ili hayvancılığı ile ilgili temel bilgilere önemli ölçüde ”Doğu Anadolu’da Koyun Yetiştirmenin Sosyolojik,Ekonomik ve Genetik Görünüşü”adlı araştırma projesi kaynek olmuştur.Burada başta koyunculuk ve sığırcılık olmak üzere kanatlı hayvan yetiştiriciliği,arıcılık ve su ürünlerine ilişkin bilgiler verilecektir.

SIĞIRCILIK: 

Van yöresinde yaygın olarak Doğu Anadolu kırmızısı ırkı yetiştirilmektedir.Genetik iyileştirme amacıyla 1940’lı yıllardan beri esmer sığırlar,1970 ‘li yıllardan sonra da Simmental ırkı devreye sokulmuştur.Bunlara ilave olarak gerek yapay tohumlama,gerekse boğa depoları vasıtasıyla varolan yerli genotiplerin ıslahına çalışılmıştır.Bugün sığır varlığının %10’unu saf kültür ırkları ve melezlerinin oluşturduğu söylenebilir.Fakat yetiştiricilik alt yapısı ile ilgili çalışmalara yeterince önem verilmediği için gerek yerli ırklarda gerekse saf kültür ırkları ve melezlerinde genotipin öngördüğü maksimum verim seviyesine ulaşılmamaktadır.Örneğin,laktasyon süt verimi Doğu Anadolu kırmızısında 700kg.melezlerde 1.300 kg.sag kültür ırklarında ise 2500 kg.civarındadır.

Mer’a döneminde her köyde 200-300 başlık ortak bir sağmal inek sürüsü oluşturulur.İşletmelerde 1-10 arasında değişen sayıda inek bulunur.Mer’alama dönemi yıllara göre 5-7 ay arasında değişir.Saf kültür ırklarının mer’aya çıkarılması sözkonusu değildir.Ancak bazen çayır alanları otlama amacıyla kullanılır.Sığırlara mer’alama döneminde herhangi bir ek yemleme yapılmaz.Sadece mer’a ile yetinilir.Kışın ise sığırlar devamlı ahırdadır.Bu dönemde hayvanlara kaba yem olarak ot ve saman,kesif yem olarak arpa,buğday kepeği ve az miktarda karma yem verilir.Verilen kesif yemin miktar ve kalitesi yetiştiricilerin olanaklarına göre değişiklik göstermektedir.

KOYUNCULUK: 

Van İlinin arazi yapısı hayvancılık kolları içine koyun yetiştiriciliğine daha elverişlidir.İlin kuzey kesimlerinde Morkaraman,güney kesimlerinde ise Akkaraman ırkının bir varyeyesi olan Karakaş koyunun yetiştirilir.Koyun yetiştiriciliği de göreneksel alt yapısını korumaktadır.Her köyde 10-60 başlık aile sürülerinin birleştirilmesiyle